قسمت سوم: بررسی الگوی اقتصادی ایران پس از انقلاب

 

ریشه ی مشکلات اقتصادی ایران را میتوان: ۱-مشکلات خارجی (تحریم) ۲-مشکلات داخلی (سوء مدیریت مجریان و نبود یک برنامه جامع از اقتصاد کلان) دانست.

اثر تحریم ها واضح است در اینجا جا دارد کمی عمیق تر به ریشه ی تفکر الگوی اقتصاد حاکم و پیامد های آن پرداخت. دولتمردان نئولیبرال بر این باور هستند امور به دست نامرئی مکانیزم بازار سپرده شود و دولت هیچ نقش دخالت، نظارت و هدایت نداشته باشد (بازار آزاد و اقتصاد غیر دخالت گرایانه).

تا قبل از جنگ تحمیلی غالب رویکرد اقتصادی کشور حمایت گرایانه و دولت_محور بود (علت: ۱-ناچاری به سبب شرایط جنگ و عدم توانایی رقابت در بازار و سرمایه گذاری خصوصی ۲-برتری تفکر چپ و سوسیال در بین روشنفکران پیش از فروپاشی شوروی) بعد از پایان جنگ در سال ۱۹۸۸م (۱۳۶۷ش) و با ریاست جمهوری آقای رفسنجانی و تغییر شرایط جهانی رویکرد تغییر پیدا کرد (از اقتصاد دولت_محور به اقتصاد نئولیبرال ریاضتی)، که این تغییر منجر به: ۱-تشکیل موسسه تحقیق و آموزش مدیریت و برنامه ریزی (جهت پیاده سازی تفکرات نئولیبرال) با مدیریت مشاورانی معروف به "حلقه نیاوران" (اعضاء: محمدباقر نوبخت، محمد نهاوندیان، بیژن نامدار زنگنه، مسعود کرباسیان، عباس ی و.) افرادی که تیم اقتصادی برخی دیگر از رؤسای جمهور در این ۴۰سال هم بودند و این نشان از پیاده شدن تفکرات نئولیبرال و عدم حتی شروع اجرا و طرح ریزی اقتصاد بومی_ایرانی_اسلامی بعد از انقلاب بوده است. ۲-"برنامه اصلاح ساختاری" با کمک متخصصان صندوق بین الملل پول به اجرا در آمد (تا منجر به خصوصی سازی گسترده شود) و این تفکرات به مرور زمان در بعد ی اعمال شد و در بین آحاد مردمی با کمک تریبون های مختلف بیان و توجیه شد.

ادامه مطلب